Naar schatting bevat 5-10% van de vrachtcontainers die Nederland binnenkomen toxische gassen of dampen. In dit artikel wordt uitgelegd wat de Nederlandse regelgeving zegt over het meten van gassen in containers, hoe het gasmeten in zijn werk gaat en ten slotte welke gasmeters onmisbaar zijn voor deze toepassing. In sommige gevallen voldoet een multigas-meter, de complexere vraagstukken zijn te tackelen met een uitgebreide zeecontainer gasmeetset.
Regelgeving omtrent gassen in containers
Specifieke regels voor importcontainers die nog restgassen bevatten bestaan voor zover niet in Nederland. Dat betekent niet dat we kunnen doen en laten wat we willen. Wel staat namelijk beschreven dat de Nederlandse douane een FYCO (Fysieke Controle) moet kunnen uitvoeren op inkomende containers en laten zij hiervoor nou net een gasvrij verklaring eisen. Per 01/01/2015 dient deze gasvrij verklaring te worden gedaan te worden door iemand die minimaal gediplomeerd middelbaar gasmeetkundige (MGK) is.
Verder hebben we ons te houden aan de regels in het arbeidsomstandigheden besluit, waarin het volgende staat genoemd:
‘’Indien kan worden vermoed dat de atmosfeer in een ruimte in zodanige mate stoffen bevat dat daardoor gevaar bestaat voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie, mag de medewerker zich alleen in die ruimte bevinden indien uit onderzoek blijkt dat het gevaar niet aanwezig is.’’.
Indien uit het onderzoek, genoemd in het eerste lid, blijkt dat gevaar voor verstikking, bedwelming, vergiftiging, brand of explosie aanwezig is, worden doeltreffende maatregelen genomen, zodat de medewerker zich zonder gevaren in die ruimte, bedoeld in het eerste lid, kan bevinden.
In het kort wordt daarmee bedoeld: De medewerker moet de container niet alleen veilig kunnen betreden, maar moet zich daar gedurende het werk ook veilig bevinden. In de praktijk betekent dat twee dingen:
- Voorafgaand aan het betreden van een container is het verplicht om een gas meting te doen. Scroll naar onderen voor de complete zeecontainer gasmeetset of losse meet apparatuur.
- Bij betreden van de container dient de desbetreffende persoon een draagbare gasdetector te dragen om ook tijdens het werk veilig te zijn.
De ontvanger van de container is verantwoordelijk dat dit goed is georganiseerd en de meetapparatuur aanwezig is. In wezen zijn bovenstaande regels gelijk aan die van het betreden van een besloten ruimte. Daarover lees u hier meer: VOC meting in een besloten ruimte
Gassen in containers
De gassen die je in een zeecontainer tegenkomt zijn erg uiteenlopend. Steeds vaker lijkt het te gaan om gassen die in verband staan met het productieproces en tijdens de reis hiernaartoe zijn uitgedampt in de container. De problemen die hieruit voortvloeien kunnen zich al uiten bij de loshaven, maar komen door beter afgesloten containers steeds vaker terecht bij de eindbestemming in de logistieke keten. Zij komen vervolgens te zitten met onvoorspelbare en gevaarlijke situaties.
Importcontainers kunnen schadelijke gassen bevatten om de volgende vier redenen:
- De gassen zijn bewust in de container gespoten om ongedierte te doden. (veelal in de foodsector zoals fruit, noten en zaden, etc)
- Na het productieproces zijn de gassen uitgedampt uit het product. (veelal vluchtige organische stoffen bij textiel, leer of plastic producten)
- Tijdens vervoer heeft chemische reactie plaatsgevonden in de container waarbij gassen en dampen zijn vrijgekomen.
- Er zijn gevaarlijke stoffen vervoerd waarvan de verpakking is gaan lekken.
Hieronder staan vaak voorkomende gevaarlijke gassen in containers en hun grenswaardes, die in importcontainers kunnen worden aangetroffen:
Geschikte gasmeetapparatuur voor het meten van gassen in containers
Er zijn tal van apparaten op de markt waarmee gassen zoals in bovenstaande tabel, kunnen worden gemeten. Echter er zijn maar weinig gasdetectors die alle soorten gassen die in zeecontainers worden aangetroffen tegelijkertijd kunnen detecteren. Dan komt u al snel uit bij de grotere en dure analyzers. Een veel gebruikte manier om gassen in containers te meten zonder extreem dure analyse apparatuur te hoeven aanschaffen is met een (of een combinatie) van onderstaande apparaten:
Een WatchGas POLI is een essentieel instrument voor het meten van containergassen. Een WatchGas POLI uitgerust met sensoren voor methylbromide (CH3Br), een foto-ionisatie detector (PID) en een fosfine (PH3) sensor is een mogelijkheid, waarbij zelfs nog een sensorslot over is voor een aanvullende sensor. De methylbromide sensor heeft een meetbereik van 0 tot 200 ppm en een resolutie van 0,1 ppm. De foto-ionisatie detector meet een breed scala aan vluchtige organische stoffen (VOS), met een meetbereik van 0 tot 2000 ppm (afhankelijk van de specifieke VOS) en een resolutie van 0,1 ppm.
De fosfine sensor heeft een meetbereik van 0 tot 20 ppm en een resolutie van 0,01 ppm. Door het combineren van deze sensoren biedt de watchgas poli een uitgebreide dekking van potentiële gevaren in zeecontainers.
De SPM Flex is een geavanceerde gas-analyser die gebruik maakt van verwisselbare Chemcassette® technologie. Dit is een gespecialiseerde tape die chemisch reageert op de aanwezigheid van specifieke gassen.
Hierdoor is het eigenlijk geen gasdetector, maar bijna een draagbare analyser die op zeer lage niveau's gassen kan detecteren, waaronder gassen die in zeecontainers voor kunnen komen. Zo kan de SPM Flex fosfine (PH3) detecteren binnen een bereik van 3 - 3000 parts per billion (ppb)!
